Τα υπέρβαρα παιδιά έχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες εκτός εάν αλλάξουν τρόπο διατροφής και αρχίσουν να εξασκούνται σωματικά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που μας έρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 16 έως 33% των παιδιών και εφήβων είναι υπέρβαροι. Κάθε χρόνο στη χώρα αυτή πεθαίνουν 300000 άτομα λόγω παχυσαρκίας, κακής διατροφής και έλλειψης σωματικής άσκησης. Το ετήσιο οικονομικό κόστος λόγω της παχυσαρκίας ανέρχεται σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής ευνοεί την παχυσαρκία στα παιδιά. Προτιμούν να κοιτάζουν τηλεόραση και να παίζουν διάφορα παιγνίδια βίντεο παρά να βγαίνουν έξω και να παίζουν προσφέροντας έτσι στο σώμα τους την απαραίτητη φυσική εξάσκηση που χρειάζεται. Σε αρκετές περιπτώσεις τα παιδιά έχουν και τηλεόραση στα δωμάτια τους πράγμα που επιδεινώνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Ένα παιδί θεωρείται υπέρβαρο όταν το βάρος σώματος του ξεπερνά κατά 10% αυτό το οποίο θα έπρεπε να είναι για την ηλικία, το ύψος και το είδος του σώματος του. Η παχυσαρκία αρχίζει συνήθως στην ηλικία των 5 και 6 ετών και κατά την εφηβεία. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένα παιδί που είναι υπέρβαρο κατά την ηλικία μεταξύ 10 και 13 ετών, έχει 80% πιθανότητες να γίνει ένας παχύσαρκος ενήλικας.
Η αιτιολογία της παχυσαρκίας είναι σύνθετη και έχει σχέση με το γενετικό κληρονομικό υλικό, με τη βιολογία, με το περιβάλλον του παιδιού, με τη συμπεριφορά και με πολιτιστικούς παράγοντες.
Εάν ο ένας γονιός είναι παχύσαρκος τότε η πιθανότητα το παιδί να είναι και αυτό το ίδιο είναι της τάξης του 50%. Εάν και οι δύο γονείς είναι υπέρβαροι τότε η πιθανότητα αυτή αυξάνεται στο 80%.
Οι καθαρά ιατρικοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να εμφανιστεί η πάθηση αυτή είναι πολύ λίγοι και αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 1% των περιπτώσεων. Βασικά η παχυσαρκία εμφανίζεται όταν μπαίνουν με τη διατροφή στον οργανισμό περισσότερες θερμίδες από όσες καταναλώνονται.
Η παχυσαρκία στα παιδιά μπορεί να έχει σχέση με τις ακόλουθες καταστάσεις:
- κακές διατροφικές συνήθειες
- υπερφαγία ή ακόμη υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών
- έλλειψη σωματικής εξάσκησης
- οικογενειακό ιστορικό παχυσαρκίας
- ενδοκρινολογικές και νευρολογικές ασθένειες
- φαρμακευτική αγωγή με φάρμακα όπως κορτικοστεροειδή ή ορισμένα άλλα ψυχιατρικά φάρμακα
- καταστάσεις που δημιουργούν στρες στη ζωή των παιδιών όπως χωρισμοί, διαζύγια, μετακομίσεις, θάνατοι ή κακομεταχείριση
- οικογενειακά προβλήματα ή προβλήματα με τους συνομήλικους
- έλλειψη αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης
- κατάθλιψη και άλλα συναισθηματικά προβλήματα
- αυξημένος κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις
- ψηλή αρτηριακή πίεση
- διαβήτης
- αναπνευστικά προβλήματα
- προβλήματα ύπνου
Η καταπολέμηση της παχυσαρκίας είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπισθεί καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Αρχικά πρέπει να γίνει μια προσεκτική αξιολόγηση του παιδιού από το γιατρό του για να βρεθεί εάν υπάρχει μια καθαρά οργανική αιτία που προκαλεί τη κατάσταση αυτή.
Εάν αυτό αποκλεισθεί τότε σίγουρα το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στη μείωση των θερμίδων που λαμβάνονται μέσω της διατροφής. Το παιδί πρέπει να ευαισθητοποιηθεί για το θέμα και να έχει το ίδιο τα κίνητρα και τη θέληση για να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά το πρόβλημα.
Εάν το παιδί ή ο έφηβος έχουν συναισθηματικά προβλήματα που τα οδηγούν στην υπερφαγία τότε πρέπει αυτά να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά και εάν χρειασθεί να ζητηθεί η βοήθεια ενός ψυχολόγου ή ψυχιάτρου.
Ο ρόλος των γονιών έχει τεράστια σημασία. Οι γονείς αφού διαφωτίσουν σωστά τα παιδιά τους πρέπει να αξιολογούν θετικά τις υπόλοιπες πτυχές του χαρακτήρα και των ικανοτήτων των παιδιών τους και να μη τα μειώνουν ή να συγκεντρώνονται μόνο στο πρόβλημα της παχυσαρκίας. Παινεύοντας τα για τα άλλα επιτεύγματά τους τους δίνουν τα απαραίτητα εφόδια αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης για δυναμώσουν τη θέληση τους και να καταπολεμήσουν την υπερφαγία.
Σε αρκετές περιπτώσεις το πρόβλημα μπορεί να επηρεάζει και άλλα μέλη της οικογένειας. Σε τέτοιες περιπτώσεις η συλλογική προσπάθεια με παρακολούθηση και έλεγχο της διατροφής με ένα κοινό και ίσως οικογενειακό πρόγραμμα εξάσκησης μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα.
Ορισμένα άλλα μέτρα που μπορεί να βοηθήσουν τα παιδιά και τους έφηβους να κρατήσουν ένα κανονικό βάρος για την ηλικία και το ύψος τους είναι:
- εφαρμογή προγράμματος παρακολούθησης του βάρους
- τα γεύματα να προγραμματίζονται και να γίνεται καλύτερη επιλογή για το τι θα φάνε τα παιδιά αποφεύγοντας τα έτοιμα φαγητά (fast foods)
- οι μερίδες να είναι ελεγμένες και κανονικές και να καταναλώνονται λιγότερες θερμίδες
- να γίνεται περισσότερη σωματική εξάσκηση και ιδιαίτερα περισσότερο περπάτημα
- πρέπει να προσεχθεί το τι τρωνε τα παιδιά στο σχολείο
- να αποφεύγεται τα παιδιά να τρωνε μπροστά από την τηλεόραση ή μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και να γίνεται προσπάθεια όλη η οικογένεια να τρωει μαζί
- να περιοριστούν τα τσιμπήματα στα ενδιάμεσα των γευμάτων
- να μη χρησιμοποιείται το φαγητό σαν αμοιβή για κάτι
- σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χρήσιμη η συμμετοχή σε ομάδα υποστήριξης με άλλα άτομα που αντιμετωπίζουν ανάλογο πρόβλημα
- αλλαγή συνηθειών κατά τη διάρκεια του φαγητού όπως προσπάθεια να τρωνε αργά
Η αιτιολογία είναι πολυσύνθετη και η αντιμετώπιση δεν είναι εύκολη. Η αναγνώριση του προβλήματος της παχυσαρκίας στα παιδιά πρέπει να γίνεται έγκαιρα και η αντιμετώπιση να γίνεται επί μακροχρόνιας συνεχούς βάσεως. Τα ευεργετήματα της επιτυχούς αντιμετώπισης θα συνοδεύουν το παιδί για όλη του τη ζωή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου